Nội dung thư độc giả hỏi về
việc kế toán tham gia Tổ chuyên gia, Tổ thẩm định đấu thầu mua sắm tài sản, Cục
Quản lý giám sát kế toán, kiểm toán - Bộ
Tài chính có ý kiến như sau:
1. Tại khoản 3 Điều 19 Nghị định
174/2016/NĐ-CP ngày 30/12/2016 quy định chi tiết một số điều của Luật kế
toán quy định về người không được làm kế toán:
“Người
đang làm quản lý, điều hành, thủ kho, thủ quỹ, người được giao nhiệm vụ
thường xuyên mua, bán tài sản trong cùng một đơn vị kế toán, trừ
trường hợp trong cùng doanh nghiệp tư nhân, công ty trách nhiệm hữu hạn do một
cá nhân làm chủ sở hữu và các doanh nghiệp thuộc loại hình khác không có vốn
nhà nước và là doanh nghiệp siêu nhỏ theo quy định của pháp luật về hỗ trợ
doanh nghiệp nhỏ và vừa”.
Theo
quy định nêu trên, người được giao nhiệm vụ thường xuyên mua, bán tài sản được
hiểu là người được thủ trưởng đơn vị giao nhiệm vụ thường xuyên thực
hiện các giao dịch liên quan đến mua, bán tài sản cho đơn vị. Theo đó, để đảm
bảo minh bạch, khách quan, tách bạch giữa khâu mua, bán và khâu thanh toán tại
đơn vị thì người làm kế toán không được kiêm nhiệm làm nhiệm vụ thường xuyên mua,
bán tài sản trong cùng một đơn vị kế toán.
2. Theo quy định của Luật đấu thầu
2013 thì quy trình lựa chọn nhà thầu đối với hình thức đấu thầu phải thực hiện
qua nhiều giai đoạn, trong đó có giai đoạn đánh giá hồ sơ dự thầu, giai đoạn
thẩm định lựa chọn nhà thầu.
Tại khoản 43 Điều 4 Luật đấu thầu 2013 quy định “Tổ chuyên
gia gồm các cá nhân có năng lực, kinh nghiệm được bên mời thầu hoặc
đơn vị tư vấn đấu thầu thành lập ...” và tại
Điều 116 Nghị định
63/2014/NĐ-CP ngày 26/6/2014 quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật
đấu thầu về lựa chọn nhà thầu quy định “Tùy theo tính chất
và mức độ phức tạp của gói thầu, thành phần tổ chuyên gia bao gồm các chuyên
gia về lĩnh vực kỹ thuật, tài chính, thương mại, hành chính, pháp lý và các
lĩnh vực có liên quan.”.
Khi kế toán tham gia vào tổ chuyên gia (thực hiện nhiệm vụ lập hồ sơ
mời thầu, đánh giá hồ sơ dự thầu) và tổ thẩm định (lựa chọn nhà thầu), kết quả
đánh giá hay thẩm định để lựa chọn nhà thầu phụ thuộc vào ý kiến thống nhất của
tổ, không phụ thuộc vào ý kiến riêng của kế toán, đồng thời giai đoạn tổ chuyên
gia thực hiện đánh giá hồ sơ dự thầu và giai đoạn tổ thẩm định lựa chọn nhà thầu
chưa phải là toàn bộ quá trình mua sắm tài sản tại đơn vị.
3. Vì vậy, trong các trường hợp này, chưa có đầy đủ cơ sở để xác định việc
kế toán tham gia vào tổ chuyên gia, tổ thẩm định là đã tham gia thường xuyên vào
việc mua, bán tài sản của đơn vị theo quy định của pháp luật về kế toán.