Ngày 13/12/2024, tại Thành phố Hồ Chí Minh, Viện Chiến lược và Chính sách tài chính (CLTC) phối hợp với Trường Đại học Tài chính - Marketing tổ chức Hội thảo “Phát triển tài chính toàn diện góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế Việt Nam”. TS. Lê Thị Thùy Vân, Phó Viện trưởng Viện CLTC và TS. Phạm Quốc Việt, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Tài chính - Marketing đồng chủ trì Hội thảo. Tham dự Hội thảo còn có đại diện một số đơn vị thuộc Bộ Tài chính và các trường đại học tại thành phố Hồ Chí Minh.

TS. Lê Thị Thùy Vân, Phó Viện trưởng Viện CLTC phát biểu khai mạc Hội thảo

Phát biểu khai mạc hội thảo, TS. Lê Thị Thùy Vân, Phó Viện trưởng Viện CLTC cho biết, tài chính toàn diện đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong nâng cao hiệu quả huy động và phân bổ nguồn lực trong nền kinh tế; giúp các thành phần kinh tế dễ dàng tiếp cận tài chính (đặc biệt là những người nghèo và các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ); thúc đẩy tiêu dùng và đầu tư thông qua việc cung cấp các sản phẩm tài chính đa dạng. Qua đó, thúc đẩy tăng trưởng, ổn định kinh tế vĩ mô, giảm nghèo và giảm bất bình đẳng xã hội.

Trên thế giới, có hơn 80 quốc gia đã và đang triển khai xây dựng chiến lược tài chính toàn diện, với giải pháp trọng tâm là ứng dụng công nghệ hiện đại, chuyển đổi số trong thiết kế, phân phối các sản phẩm, dịch vụ tài chính.

Tại Việt Nam, Chính phủ đã xây dựng và ban hành nhiều chính sách liên quan đến tài chính toàn diện quốc gia như: Đề án phát triển thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam giai đoạn 2016 - 2020 (Quyết định số 2545/QĐ-TTg, ngày 30/12/2016 của Thủ tướng Chính phủ); Đề án nâng cao khả năng tiếp cận dịch vụ ngân hàng cho nền kinh tế (Quyết định số 1726/QĐ-TTg, ngày 05/9/2016 của Thủ tướng Chính phủ); Đặc biệt, Chiến lược tài chính toàn diện quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 149/QĐ-TTg ngày 22/01/2020. Đến nay, có 63/63 Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và hầu hết các cơ quan theo phân công đã ban hành Kế hoạch hành động thực hiện Chiến lược tài chính toàn diện quốc gia.

Bên cạnh đó, khung khổ pháp lý nhằm thực hiện các mục tiêu tài chính toàn diện tiếp tục được hoàn thiện như ban hành Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi), Luật Kinh doanh bảo hiểm (sửa đổi), Luật Phòng, chống rửa tiền, Luật Căn cước, Luật Giao dịch điện tử và nhiều dự thảo, nghị định cũng đang được các cơ quan liên quan nghiên cứu, xây dựng.

Với những nỗ lực trong triển khai thực hiện, mức độ tiếp cận dịch vụ tài chính ngân hàng của người dân, doanh nghiệp đã có sự cải thiện đáng kể. Tính đến tháng 6/2024, đã có gần 12 nghìn điểm kinh doanh dịch vụ Mobile-Money được thiết lập và khoảng 275 nghìn đơn vị chấp nhận thanh toán Mobile-Money. Các sản phẩm, phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt tiếp tục được đẩy mạnh phát triển, đạt tốc độ tăng trưởng cao cả về số lượng giao dịch và giá trị giao dịch, số lượng tài khoản thanh toán của cá nhân tăng khoảng 22%, đạt trên 180 triệu tài khoản. Tín dụng cho lĩnh vực nông nghiệp, nông thôn cũng tăng trưởng tốt, chiếm khoảng 24% tổng dư nợ tín dụng nền kinh tế, góp phần thực hiện mục tiêu tái cơ cấu ngành nông nghiệp theo chủ trương của Chính phủ đề ra.

Phát biểu tại Hội thảo, TS. Phạm Quốc Việt, Phó Hiệu trưởng Trường Đại học Tài chính - Marketing cho biết, thúc đẩy tài chính toàn diện được xem là một trong những trọng tâm phát triển kinh tế - xã hội của nước ta. Với sự vào cuộc của các cấp, các ngành từ trung ương đến địa phương, việc triển khai Chiến lược tài chính toàn diện quốc gia đã diễn ra mạnh mẽ và hiệu quả, đạt nhiều kết quả cùng thành tựu ấn tượng. Nhờ những nỗ lực chung của Chính phủ, các tổ chức tài chính cùng các công ty công nghệ tài chính, khả năng tiếp cận các dịch vụ tài chính ở Việt Nam đang mở rộng nhanh chóng, giúp cá nhân và doanh nghiệp nhỏ tham gia đầy đủ hơn vào nền kinh tế. Bằng cách tận dụng công nghệ và các sản phẩm tài chính sáng tạo, Việt Nam có tiềm năng đưa hàng triệu người chưa được tiếp cận ngân hàng và dịch vụ tài chính vào hệ thống tài chính chính thức, mở ra những cơ hội mới cho tăng trưởng kinh tế và giảm nghèo.

Toàn cảnh Hội thảo

Bên cạnh những kết quả nêu trên, phát triển tài chính toàn diện vẫn còn một số vấn đề đặt ra cần được quan tâm để góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế như: (i) Khuôn khổ pháp lý còn chưa bắt kịp đòi hỏi của thực tiễn trong bối cảnh xuất hiện thêm các kênh phân phối, sản phẩm, dịch vụ tài chính mới dựa trên đổi mới sáng tạo và ứng dụng công nghệ số nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro; (ii) Mạng lưới chi nhánh, phòng giao dịch, hệ thống POS/ATM phân bố chủ yếu ở khu vực thành thị, các khu kinh tế phát triển, khu đông dân cư, còn hạn chế tại các địa bàn nông thôn, vùng sâu, vùng xa; (iii) Thanh toán không dùng tiền mặt chưa được sử dụng phổ biến ở nhóm người cao tuổi, người dân ở vùng nông thôn, vùng sâu, vùng xa; (iv) Cơ sở dữ liệu về tài chính toàn diện vẫn chưa hoàn thiện, tạo không ít khó khăn cho công tác giám sát, đánh giá.…

Tại hội thảo, các chuyên gia, các nhà khoa học đã tập trung trao đổi, thảo luận, đánh giá về quá trình triển khai, thực trạng phát triển tài chính toàn diện ở Việt Nam; trao đổi về kinh nghiệm các nước trong triển khai tài chính toàn diện, cũng như nhận diện các tác động của của tài chính toàn diện đến tăng trưởng kinh tế; những vấn đề còn tồn tại, thách thức trong phát triển tài chính toàn diện. Từ đó, đề xuất giải pháp, kiến nghị nhằm phát triển tài chính toàn diện góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong thời gian tới.

Bích Ngọc