(Thoibaotaichinhvietnam.vn) Bộ Tài chính vừa ban hành Thông tư số 68/2024/TT-BTC ngày 18/9/2024 sửa đổi, bổ sung một số điều của các Thông tư quy định về giao dịch chứng khoán trên hệ thống giao dịch chứng khoán; bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán; hoạt động của công ty chứng khoán và công bố thông tin trên thị trường chứng khoán. Đây là bước tiến rất quan trọng để gỡ “nút thắt” để đáp ứng các tiêu chuẩn nâng hạng thị trường thị trường chứng theo tiêu chí của FTSE Russell.

Dự báo lộ trình nâng hạng của thị trường chứng khoán Việt Nam. Nguồn: Mirae Asset
Nhà đầu tư nước ngoài là tổ chức được đặt lệnh mà không cần đủ 100% tiền
Tại Điều 1, Thông tư số 68/2024/TT-BTC đã sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư số 120/2020/TT-BTC quy định giao dịch cổ phiếu niêm yết, đăng ký giao dịch và chứng chỉ quỹ, trái phiếu doanh nghiệp, chứng quyền có bảo đảm niêm yết trên hệ thống giao dịch chứng khoán. Cụ thể, Thông tư mới quy định, nhà đầu tư (NĐT) phải có đủ tiền khi đặt lệnh mua chứng khoán, ngoại trừ các trường hợp sau: NĐT giao dịch ký quỹ theo quy định tại Điều 9 Thông tư này; Tổ chức thành lập theo pháp luật nước ngoài tham gia đầu tư trên thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam ((sau đây gọi là NĐT nước ngoài là tổ chức (NĐTNNTC)) mua cổ phiếu không yêu cầu có đủ tiền khi đặt lệnh theo quy định tại Điều 9a Thông tư này.
Thông tư số 68/2024/TT-BTC đã bổ sung Điều 9a vào sau Điều 9 của Thông tư số 120/2020/TT-BTC quy định về “Giao dịch mua cổ phiếu không yêu cầu có đủ tiền khi đặt lệnh của NĐTNNTC”. Thông tư quy định, công ty chứng khoán (CTCK) thực hiện đánh giá rủi ro thanh toán của NĐTNNTC để xác định mức tiền phải có khi đặt lệnh mua cổ phiếu (nếu có) theo thỏa thuận giữa CTCK và NĐTNNTC hoặc đại diện theo ủy quyền của NĐTNNTC. Trường hợp NĐTNNTC không thanh toán đủ tiền cho giao dịch mua cổ phiếu, nghĩa vụ thanh toán giao dịch thiếu tiền được chuyển cho CTCK nơi NĐTNNTC đặt lệnh thông qua tài khoản tự doanh, ngoại trừ trường hợp quy định tại khoản 5 Điều này.
Thông tư cũng quy định rõ, CTCK được chuyển quyền sở hữu ngoài hệ thống giao dịch chứng khoán theo quy định tại điểm q1 khoản 2 Điều 6 Thông tư số 119/2020/TT-BTC quy định hoạt động đăng ký, lưu ký, bù trừ và thanh toán giao dịch chứng khoán hoặc bán thỏa thuận trên hệ thống giao dịch chứng khoán đối với số cổ phiếu đã chuyển về tài khoản tự doanh của mình cho NĐTNNTC thiếu tiền thanh toán giao dịch mua cổ phiếu theo quy định tại khoản 2 Điều này chậm nhất vào ngày giao dịch liền kề sau ngày cổ phiếu được hạch toán vào tài khoản tự doanh của CTCK và đảm bảo không làm vượt quá hạn mức tối đa về tỷ lệ sở hữu của NĐTNN theo quy định pháp luật đối với cổ phiếu đó. Các khoản lỗ, lãi và chi phí khác phát sinh khi thực hiện giao dịch theo quy định tại khoản 2, khoản 3 Điều này được thực hiện theo thỏa thuận giữa CTCK và NĐTNNTC hoặc đại diện theo ủy quyền của NĐTNNTC.
Thông tư số 68/2024/TT-BTC cũng quy định rõ, ngân hàng lưu ký nơi NĐTNNTC mở tài khoản lưu ký chứng khoán chịu trách nhiệm thanh toán giao dịch thiếu tiền và các chi phí phát sinh (nếu có) trong trường hợp xác nhận sai số dư tiền gửi của NĐTNNTC với CTCK dẫn tới thiếu tiền thanh toán giao dịch mua cổ phiếu.
Tăng khả năng tiếp cận thông tin cho nhà đầu tư ngoại
Một điểm nhấn khác của Thông tư số 68/2024/TT-BTC là sửa đổi Điều 5 Thông tư số 96/2020/TT-BTC về ngôn ngữ công bố thông tin trên TTCK. Cụ thể, Thông tư mới quy định, ngôn ngữ công bố thông tin trên TTCK là tiếng Việt. Tổ chức niêm yết (TCNY), công ty đại chúng (CTĐC), Sở giao dịch chứng khoán, Tổng công ty Lưu ký và Bù trừ chứng khoán Việt Nam (VSDC) thực hiện công bố thông tin đồng thời bằng tiếng Anh. Thông tin công bố bằng tiếng Anh phải bảo đảm thống nhất với nội dung thông tin công bố bằng tiếng Việt, trong trường hợp có sự khác biệt hoặc có cách hiểu khác thì thông tin bằng tiếng Việt được áp dụng.
Thông tư số 68/2024/TT-BTC cũng quy định rất rõ ràng lộ trình thực hiện công bố thông tin đồng thời bằng tiếng Anh đối với TCNY, CTĐC. Cụ thể, TCNY, CTĐC quy mô lớn công bố thông tin định kỳ đồng thời bằng tiếng Anh kể từ ngày 01/01/2025; và phải công bố thông tin bất thường, công bố thông tin theo yêu cầu và công bố thông tin về các hoạt động khác bằng tiếng Anh kể từ ngày 01/01/2026.
Đối với các CTĐC khác, Thông tư quy định việc công bố thông tin định kỳ đồng thời bằng tiếng Anh kể từ ngày 01/01/2027 và công bố thông tin bất thường, công bố thông tin theo yêu cầu và công bố thông tin về các hoạt động khác đồng thời bằng tiếng Anh kể từ ngày 01/01/2028.
Duy Thái